Hoe voorkom je een dreigend Zorginfarct?

Zorg- en hulpverlening is altijd een kraptemodel geweest. Corona heeft ons wakker geschud. De zorg worstelt al decennia met capaciteitsproblemen. Deels veroorzaakt door een toenemende zorgvraag en deels door het bestaande weinig productieve 'all in one' huisartsen- en ziekenhuismodel. De Corona-crisis en opvolgende griepepidemieën hebben de problemen van beide systemen pijnlijk blootgelegd. Wereldwijd.

Michael Porter (VBHC), Clayton Christensen(Disruptive Organizations) hebben in hun in 2009 gepubliceerde boeken uit de doeken gedaan, dat deze 'all in one' systemen, onder de grote druk,  toenemend leiden tot fouten, kwaliteitsproblemen, meer personeel en overhead, miscommunicatie en extreem hoge kosten. Wereldwijd.

De capaciteitsproblemen hebben anno 2022 geleid tot een enorme achterstand in de verwerking van 150.000 reguliere zorgopnames. De huisartsenzorg werd bedolven onder de vele terechte en onterechte zorgvragen. 

De Juiste Zorg- en Hulpvraag op de Juiste Plek (de lerende organisatie)

Huisartsenzorg ontlasten

Het Gezondheidssysteem NL heeft op basis van een literatuurstudie geconstateerd dat de productiviteit toeneemt door anders te kijken naar patiënten- en cliëntenstromen. Hierdoor wordt de zorg veiliger, kwalitatief beter, sneller en leiden tot lagere exploitatiekosten. Dat is ook wat je als professional wilt. Door Corona is de druk op zorg- en sociale hulpaanbieders sterk toegenomen. Ook het aantal consulten c.q. ziekenhuisopnames is sterk toegenomen.

Door het uitblijven van maatregelen in het sociale domein, worden burgers ziek, vereenzamen en hebben geldgebrek. Al de hieruit voortkomende ziektes komen op het bordje van de huisarts, waardoor de druk op huisartsen enorm is opgelopen. De kunst is deze stromen al bij de primaire vraag te scheiden en te leiden naar of de huisarts of naar het zorgkantoor of de gemeente.

Door mensen vanaf het begin te bevragen op 'de juiste zorg- en hulpvraag op de juiste plek' kan dit capaciteitsprobleem worden aangepakt

Medisch specialistische zorg ontlasten

Het gevolg is dat er een enorme achterstand is opgelopen in de verwerking van de reguliere zorg. In het bijzonder in de ziekenhuizen. In beide gevallen verliezen mensen levens of verergerd de ziekte doordat behandeling uitblijft.

De modellen zijn erop ingericht, dat elke, hoog, medium of laagrisico patient, die zich meldt, wordt opgenomen, onderzocht, behandeld en verzorgd. Dat impliceert dat er altijd capaciteit achter de hand moet zijn voor patiënten in acute of levensbedreigende situaties. Dus gaat het gepaard met leegstand van dure onderzoek-, behandelkamers, apparatuur en bedden. Meer patiëntenaanbod leidt tot grotere planningsproblemen, ontruimingsoperaties door patiënten vervroegd te ontslaan. COVID-19 heeft dit probleem nog eens extra verergerd.

Zorgkantoren effectiever

Om de zorg- en hulpverleningscapaciteit in lijn te brengen met de vraag wordt voorgesteld, dat:

Het Gezondheidssysteem NL heeft op basis van een literatuurstudie geconstateerd dat de productiviteit toeneemt door anders te kijken naar patiënten- en cliëntenstromen. Hierdoor wordt de zorg veiliger, kwalitatief beter, sneller en leidt tot lagere exploitatiekosten. Dat is ook wat je als professional wilt. 

1. Ter ontlasting van de huisartsenzorg wordt het werken met 'de juiste zorg- en hulpvraag op de juiste plek en het juiste moment.' Bedoeld is hier dat de potentiele patient zo vroeg mogelijk onderkent of het een medische zorgvraag is of een sociale hulpvraag of beide;
2. Als overloop van de ziekenhuizen worden 1e. lijn gezondheidscentra voorzien van extra onderzoek en behandelunits, waar specialisten poliklinische laag-risico onderzoek en behandelingen kunnen verrichten;
3. Alle basisziekenhuizen als 'ziekenhuis in ziekenhuis' model worden ingericht, dit t.b.v. de behandeling van medium en laag risico patiënten; Voordeel t.o.v. een ZBC is dat in noodgevallen alle ziekenhuisfuncties aanwezig zijn;
4. Alle specialismen in topklinische ziekenhuizen en UMC's de mogelijkheid krijgen hun specialisme/discipline in een 'ziekenhuis in ziekenhuis' model uit te voeren;
5. Deze organisatorisch geïntegreerde  units worden bestuurd door de betreffende medische discipline(s);
6. Het huidige bekostigingsmodel dient hierop te worden aangepast.

De huisartsen kennen hetzelfde probleem als de ziekenhuizen en zouden ook veel meer gebruik kunnen maken van taakdifferentiatie. Huisartsenpraktijken zijn 'bedrijven' geworden. Door flink te differentieren, onstaat er een nieuwe regelmaat, gepaard gaande met een relatieve rust in de praktijk. De tijd die daardoor vrijkomt kan dan gebruikt worden voor andere zaken.