De Participatiewet kwam 10 jaar te vroeg!

Intussen hadden maatregelen getroffen kunnen worden. Maar Nederland en de overheid waren er niet klaar voor.  Over ongelijkheid is al decennia veel geschreven, gerapporteerd en gealarmeerd. Je zou verwachten dat de overheid concreet iets zou hebben gedaan aan de deplorabele situatie van de meest gedupeerden. Ze waren gewaarschuwd. Al in een CBS artikel uit 2010 werden de verschillen tussen rijk en arm gerapporteerd.

De invoering van de Participatiewet in 2015 was bedoeld de ongelijkheid te verminderen. De wet werkte niet (CPB), kwam te vroeg of had er misschien nooit moeten komen.
 
Op dit moment heeft zo'n 25% van de bevolking (CBS) te maken met ongelijkheid. Het aantal is nog steeds groeiende. Het aantal mensen dat, door welke omstandigheid dan ook minder draagkrachtig waren of werden en zo afhankelijk werden van de overheid, kwamen in de problemen. En zo nam de ongelijkheid, ondanks of dankzij de Participatiewet, ook na 2015, dramatisch toe.  
Ik stel voor dat het nieuwe kabinet (2024) de ongelijkheid inclusief de effecten ervan, aanpakt.

Rijke mensen leven lang en gezond'
De eerste keer dat ik een artikel over ongelijkheid las was in 2010. Ik kon er met mijn kop niet bij. Een rijk land als Nederland en dan dit. Het artikel afkomstig van van Kim Knoops en Marion van den Brakel had als ondertitel 'inkomen gerelateerde verschillen in de gezonde levensverwachting'  (Sullivan methode). Het ging over de Sociaal Economische status, levensverwachting en inkomen. Conclusie: miljoenen Nederlanders dreigen gezonde levensjaren kwijt te raken en ook nog eens zeven jaar gemiddeld korter te leven dan hun meer welvarende landgenoten.
 
Resultaten: Voor mannen in de laagste inkomensklasse bedraagt de levensverwachting bij de geboorte 73,9 jaar. Bij mannen in de hoogste inkomensklasse is dat 81,1 jaar, Zij leveren gemiddeld 7,8 levensjaren in.
Bij vrouwen is dat 6,7 jaar. Voor gezonde levensverwachting is het verschil tussen de laagste en de hoogste inkomens nog groter, te weten 17,8 jaar voor mannen, 13,8 jaar korter zonder beperkingen en 9,4 jaar korter zonder chronische aandoeningen. Voor vrouwen zijn de verschillen nagenoeg gelijk.

De conclusie: Naarmate het inkomen hoger is, is ook de (gezonde) levensverwachting hoger. Het inkomen is dan ook een belangrijke indicator voor het nemen van beleidsmaatregelen gericht op het terugdringen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen.

Wat is er tussen 2010 en 2024 dan eigenlijk verbetert. De Raad van de Volksgezondheid, de Nationale Ombudsman, voorzitter van de SER etc. hebben jarenlang vele adviezen, essays en rapporten aan de Tweede kamer en de respectievelijke kabinetten gestuurd. Ondanks al die rapportages en noodsignalen kwam de overheid tot niets structureels.

In de Zorgvisie van 7 april 2021 staat het volgende: 'De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving vindt dat de gezondheidsverschillen tussen arm en rijk  en laag en hoogopgeleiden kleiner moeten'. Daar liggen volgens Jet Bussemaker, voorzitter van de Raad. de Raad structurele maatschappelijke oorzaken achter. 'Er is een verschuiving nodig van die individuele gezondheidsbenadering naar een integrale, collectieve aanpak.'
Bussemaker vervolgt: 'we moeten kijken naar de causes behind the causes.' De raad laat zien dat de oorzaak van de verschillen in ervaren gezondheid voor 35% ligt in de sociale zekerheid, voor 29% in de leefomstandigheden, voor 19% in kennis, vaardigheden en het sociale netwerk, voor 10% in de toegang tot gezondheidszorg en voor 7% de werkomstandigheden.

Wil je de verschillen aanpakken dan moet je denken aan het versterken van de bestaanszekerheid, inkomensverbetering, toegang tot onderwijs, goede huisvesting en toegang tot gezondheidszorg. Dat zijn allemaal mechanismen die elkaar kunnen versterken, waardoor een wijk of buurt weer aantrekkelijk wordt voor de bewoners, kinderen, jongeren, winkels, onderwijzers, huisartsen, verpleegkundigen. Het komt de gezondheid, het collectieve welzijn en de arbeidsproductiviteit ten goede.

Geen Carpe Diem
Circa 1 miljoen mensen hebben te maken met ernstige ongelijkheid. Stel: 1 miljoen mensen (baby's, kinderen, jong, volwassenen en oud) hebben te maken met ernstige vormen van chronische ongelijkheid. Zij leveren 25 jaar lang gezonde levensjaren in.. En dat dag in dag uit, 365 dagen lang leven met chronische armoede, stress en eenzaamheid en een grote kans op meer dan gemiddelde ziektedagen. En dat gedurende 25 jaar.
 
Dat komt neer op 1.000.000 mensen x 365 levensdagen x 25 jaar = 9,125 miljard dagen met relatief meer ziektedagen, verlies van werkdagen en een kans op zeven jaar eerder overlijden dan de meer welvarende landgenoten. 9,125 miljard dagen! Verschrikkelijk lijkt me.
Wat doet dit met met hun leven en hun levensperspectief?! Wat doet dit met de veerkracht van ons land?

Het wordt nog erger

Steeds meer artikelen en wetenschappelijk onderzoek bevestigen de alarmerende 'zieke' staat van ons land. De paradox is echter dat wat de overheid en de sectoren ook proberen, de situatie niet verbetert. Wat werkt dan wel?
      

Bijna de helft Nederlanders voelt zich eenzaam

De eenzaamheid in ons land neemt fors toe. 'Slaat toe' eerder gezegd. Alhoewel eenzaamheid van alle tijden is vraag ik me af waar die grote toename vandaan komt. Het grote risico van langdurige eenzaamheid is dat mensen ziek worden. Dagelijks lezen we over de effecten van eenzaamheid bij kinderen, jongeren, ouderen. Daarbij gaat het ook om de vraag naar de zin van het leven

Ik ging op internet op zoek naar berichten en plannen van de overheid over 'eenzaamheid. Dit kwam ik tegen: '
Iedereen heeft in zijn leven weleens te maken met eenzaamheid. Jong en oud. Het gevoel "erbij" te horen en "ertoe doen" is voor ieder mens een basisbehoefte. Eenzaamheid is, als het langer duurt, niet alleen een naar gevoel, het is ook lastig om over te praten. Op termijn kan het leiden tot gezondheidsrisico's  en minder meedoen in de samenleving.
Bijna de helft van de Nederlandse volwassenen voelt zich erg eenzaam (48,6%). Zo'n 15 procent mannen en vrouwen, ook meisjes en jongens voelen zich (zeer) sterk eenzaam. Eén op de 7 Nederlandse volwassenen voelt zich erg eenzaam. Onder jongeren in de leeftijd van 16 tot en met 25 jaar voelt zelfs zelfs 1 op de 4 zich erg eenzaam. Daarom is het zo belangrijk dat we ons inzetten voor alle mensen die zich eenzaam voelen (tekst Aanpak Eenzaamheid, Rijksoverheid).' De overheid onderkent het, spreekt erover, heeft ook plannen gemaakt, maar het lost de problemen niet op.

Het wordt nog erger
Steeds meer artikelen en wetenschappelijk onderzoek bevestigen de alarmerende 'zieke' staat van ons land. De paradox is echter dat wat de overheid en de sectoren ook proberen, de situatie niet verbetert. Wat werkt dan wel?
De eenzaamheid onder jongeren is tot nu toe slecht begrepen. Maar adviezen en rapportages van het Trimbos Instituut en artikelen en recente optredens in Buitenhof van gerenommeerde psychiaters, zoals Jim van OS, Paul Verhaeghe, Dirk de Wachter en Damiaan Denys wijzen op de slechte mentale staat van de Nederlandse samenleving.

Echter wat onderschat wordt is dat de stapeling en de mix van het aantal chronisch zieken, de ongelijkheid in de samenleving, de eenzaamheid onder de jongeren en het nog steeds negeren ervan door de politiek, het geheel een explosief karakter geeft en, volgens hen, weinig goeds biedt voor de toekomst. Mensen zijn op zichzelf aangewezen.
We leven in een onzekere wereld. Mensen hebben er geen grip op. Mensen willen verbonden blijven. maar het lukt niet. Mensen zijn bang, onzeker, raken depressief  en trekken zich terug in hun huis en lopen kans verder te vereenzamen. 

Een op de vier Nederlanders trekt zich in huis terug. Eenzaamheid is niet meer los zien van de ontwikkelingen. Dat zegt Psychiater Jim van Os op 14 juli 2022 in De Morgen: 'De kwaliteit van onze relaties is het fundament van ons leven.' Als arts ziet Jim van Os, hoogleraar psychiatrie (UMC Utrecht), dat mensen geen of weinig verbintenis met anderen ervaren.
'De participatiemaatschappij, het wegvallen van zekerheden maakt mensen onzeker. Dat is volgens mij een crisis, of misschien wel de echte crisis van deze tijd.'

Misschien was het daarom ook niet vreemd dat drie vooraanstaande psychiaters, Paul Verhaeghe, Belgisch hoogleraar klinische psychologie en psychoanalyse, Dirk De Wachter, Belgisch psychiater en hoogleraar en Damiaan Denys, filosoof en psychiater en als hoogleraar psychiatrie werkzaam bij de Universiteit van Amsterdam op de valreep van 2023 twee weken na elkaar in het programma Buitenhof verschenen en de ernst, omvang en de noodzakelijke aanpak van eenzaamheid sterk benadrukten.
 
Zij zien dezelfde ontwikkeling over de gehele wereld. Echter hoe paradoxaal ook, vooral in de WEIRD-landen (westers, ontwikkelt, geïndustrialiseerd, rijk en democratisch).
Deze (Global) Mental Health Crisis (WHO) is multidimensionaal. Ze is volgens Denys, 'een probleem van economische, wetenschappelijke en sociale aard en refereert aan onbetaalbaarheid, onbegrijpelijkheid en oncontroleerbaarheid van het psychisch lijden. 'De mens geeft zelf betekenis aan het leven en dat is niet zo gemakkelijk. Immers we leven in een angstcultuur. Het gaat over serieuze existentiële problemen.

De participatiemaatschappij roept de mens op tot 'zelfdoen'. Echter de prikkels van de angstcultuur in combinatie met het wegvallen van zekerheden, maakt mensen onzeker en hebben de neiging zich terug te trekken.
Eenzaamheid, en zeker chronische eenzaamheid, is steeds vaker het voorstadium van lichamelijke en psychische klachten, en mede oorzaak van de vraag naar zorg. 

Onze samenleving  heeft aanleg voor psychische klachten
Damiaan Denys schrijft in zijn boek 'Het tekort van het teveel' over de problemen in de geestelijke gezondheidszorg, de paradox van de verandering en over oplossingen, het volgende: 1 op de 4 mensen (Trimbos) zal in de loop van zijn leven een psychische stoornis oplopen.
'Angst en depressie zijn de meest voorkomende klachten. Mensen met een psychische stoornis lopen tweemaal zoveel kans om te sterven aan hart- en vaatziekten en stofwisselingsziekten. 90% van de mensen die jaarlijks overlijden aan suïcide, hebben een psychische stoornis. 60% van de mensen met psychische klachten krijgt niet de zorg die ze nodig hebben. 
Mensen met een mentale stoornis worden onvoldoende gehoord.'

'Behalve dat de frequentie hoger is, is ook de impact van mentale stoornissen op het dagelijks leven groter in rijke dan in arme landen. Rijke landen worden meer belast door psychische klachten. Het lijkt alsof inwoners van WEIRD-samenlevingen een hogere kwetsbaarheid en een lagere weerbaarheid voor psychisch lijden vertonen.'

Objectief veilig en subjectief onveilig

Ons dagelijks leven speelt zich niet alleen fysiek thuis en in open ruimtes af, maar ook digitaal. Objectieve veiligheid gaat over het feitelijke aantal  geregistreerde gevallen van onveiligheid. Die cijfers dalen de afgelopen jaren sterk. Dat wordt ook gerapporteerd door het CBS. Het beeld ontstaat dan dat het steeds beter gaat met de veiligheid in Nederland.
Maar er is ook een subjectieve veiligheid. Dat gaat erom hoe veilig mensen voelen. En die cijfers stijgen sterk. Steeds meer mensen voelen zich onveilig. Thuis, buiten of bij het uitgaan. 

Thuis moeten we ervoor zorgen dat iedereen het gevoel heeft veilig te kunnen leven en voor fysieke dreiging van buiten moet het huis goed zijn beveiligd.
In 95% van de gevallen gaat dat goed. Maar er veel verloedering, sociale overlast voor bedreiging, huiselijk geweld, misbruik, etc. voor of begint binnen te sluipen. En dat versterkt gevoelens van onveiligheid.

Niet alleen in thuis, buiten of bij het uitgaan, ook op televisie en internet wordt met professionele reclame, entertainment, sensatie belustheid en onduidelijke berichtgeving een unheimische sfeer gecreëerd en gebeuren dingen die bewust het gevoel van onzekerheid en onveiligheid bij mensen, kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen, versterken. 

In de Participatiemaatschappij gaat de overheid er vanuit dat je zelf alle maatregelen hebt getroffen en als het niet anders kan de politie, een buurteam of andere professionals te hulp worden geroepen. De politie (altijd waakzaam) over de veiligheid, kan het door personeelstekorten lang niet altijd aan. Op internet hebben we ook te maken met veiligheid. Daar moeten mensen zelf voor zorgen, maar lang niet iedereen is daartoe in staat.

Dat geldt ook voor gemeentes. ook zij moeten zorgen dat er in wijken en buurten geen verloedering optreedt, dat mensen veilig samen kunnen leven, samen kunnen sporten, de ervaren sociale overlast en verkeersoverlast minimaal is en dat bij problemen snel actie kan worden ondernomen door buurtbewoners en politie.

Goede cijfers vinden over 'onveiligheid' is niet eenvoudig.  De Leefbaarometer 3.0 geeft een goed beeld

Veiligheid, ook digitaal, is een groot goed. Nederland is een vreemd land. In elk nieuwsjournaal komen berichten in beeld  die te maken maken hebben met onveiligheid. Als je kijkt naar de TV dan zou je kunnen zeggen dat Nederland een onveilig land is. Maar dat is niet zo als je de cijfers van het CBS bekijkt. Die cijfers betreffen geregistreerde cijfers van incidenten. Dat wordt de objectieve veiligheid genoemd.

Het onderscheid tussen objectieve en subjectieve veiligheid is een verraderlijk onderscheid als het gaat om de effectieve aanpak ervan. Het zet de samenleving op het verkeerde been. immers zo ontstaat het wonderlijke fenomeen dat de bevolking zich objectief veilig voelt maar subjectief onveilig.

Bijna 25 jaar geleden heerste in Nederland amper woningnood. Maar de situatie is daarna hopeloos verslechterd, zo blijkt uit cijfers. Hoe kon dit gebeuren en wat betekent dat voor jonge mensen, gezinnen, jong volwassenen, ouderen en migranten...

De inmiddels schrijnende woningnood is dagelijks onderwerp van gesprek bij mensen thuis, in de media en op televisie. Je kunt nu wel met recht stellen dat overheidsbeleid en ingrijpen heeft geleid tot een wooncrises.
 
Het onderzoek dat de VN-rapporteur eind 2023 hiertoe heeft ingesteld laat niets aan onduidelijkheid over. Is zelfs schokkend, Hij stelt dat de wooncrises door de overheid zou zijn 'gecreëerd'.

Er is staat geen huisvesting klaar voor de grote stoom migranten. Misschien was dat ook moeilijk te voorspellen. De deze week aangenomen Spreidingswet help, maar is een druppel op een gloeiende plaat. Het zal de woonproblemen in de gemeenten de komende jaren alleen maar nijpender maken, mensen onzeker maken, hier en daar tot wanhoop drijven en frustreren. Het zal nog even duren.

Zo zullen mensen die jaren op wachtlijsten staan voor een geschikte woning nog langer moeten wachten. Er is een enorme vraag naar betaalbare woningen voor starters, voor gezinnen met een klein inkomen, voor mensen met een beperking of aandoening, voor ouderen. En ga zo maar door. Alleen mensen met voldoende geld kunnen nu hun gang gaan. Zie hier de tweedeling tussen rijk en arm.
Mensen, gezinnen wonen vaak jarenlang in een wijk, kinderen groeien op, worden daar ouder en willen elkaar ontmoeten. Maar dat lukt in veel wijken amper. Daar komt bij dat in de praktijk en uit tal van wetenschappelijk onderzoek blijkt, dat slechte of niet geschikte huisvesting de gezondheid en de medische, mentale en sociale gesteldheid van getroffenen al snel bedreigt.

Mensen moeten accepteren dat zij in soms slechte of niet geschikte huisvesting moeten leven. De consequentie is dat ook hier jarenlang de gezondheid en de medische, mentale en sociale situatie op het spel staat.

Begin 2024 is er een structureel tekort van 400.000 woningen op een totaal van circa 9 miljoen woningen. En dat heeft een enorm effect op mensen, buurten en wijken, vooral in grote steden.

Recent liep ik tegen dit artikel aan, wat de problemen scherp neerzet.
"Achteruit hollende  probleemwijken, maar dit 'dorp' krijgt amper steun: 'Kinderen staan hier met 2-0 achter.' Gezinnen moeten overleven en zijn ten einde raad. Het is wanhopig om van te worden, verzucht Ronald de Meij. De Zwijndrechts wethouder ziet de achterstandswijken van dichtbij achteruit hollen. Verpauperde buurten trekken juist mensen met een zeer laag inkomen aan. Zo werkt het! Het gaat om mensen met een zeer laag inkomen, met ook mensen met veel meer psychische en sociale problemen dan rijkere mensen. Een beter perspectief, beter woningbeleid en geld zou Zwijndrecht enorm helpen. Het gaat om mensen met een zeer laag inkomen, met ook mensen met veel meer psychische en sociale problemen dan rijkere mensen. Een beter perspectief, beter woningbeleid en geld zou Zwijndrecht enorm helpen."

Minister Hugo de Jonge, de nu verantwoordelijk minister, ontwikkelt plannen. Maar vertraging door allerlei grond, klimaat, woon, bouw en verbouw wet- en regelgeving is aan de orde van de dag.
De Jonge zegt dat hij zeker 20 jaar nodig heeft om het signaal 'geen woningnood' te kunnen geven.

Een doembeeld en slecht vooruitzicht voor miljoenen Nederlanders. Het raakt Nederland in het hart.

'Waar moeten we heen met de zorg'
Op 4 december 2023 schrijft Jet Bussemaker in haar column in zorgvisie: 'De vraag waar we heen moeten met de zorg wordt steeds urgenter. Het is tijd voor een lonkend alternatief en afscheid te nemen van het New Public Management.'
Daarbij, vindt zij, 'hoort de vraag welke keuzes zijn nu, in een tijd van schaarste, op alle terreinen echt nodig. Ik ben ervan overtuigd dat we terug moeten naar de essentie: goede zorg voor de burger. Het huidige kwaliteitsbegrip is namelijk té sterk gebaseerd op het idee van de holy grail: alle nieuwe inzichten worden als vanzelfsprekend toegekend en vergoed. Wetenschappelijk onderzoek richt zich merendeels op nog net betere behandelingen. De vraag is alleen of die veel toevoegen aan de kwaliteit van leven.'

Het is verschrikkelijk te constateren dat al die goede, en dure adviezen, zijn blijven hangen in de Tweede Kamer en de achtereenvolgende kabinetten. Ondanks aandringen van al die adviesorganen heeft de overheid weinig tot niets concreets voor de burgers, gezinnen, volwassenen en ouderen gedaan. Ergo: de ongezondheid stijgt alleen maaar.
Het gaat er in mijn beleving in de zorg- en hulpverlening nu niet om, 'wat' er allemaal fout gaat, maar dat nagenoeg alles al een decenniumlang muurvast zit. Het blijft hangen in gesprekken en plannenmakerij. De overheid noemt 2040 als deadline, maar dat duurt veel te lang. Veel mensen zullen dat niet redden.
Een 'wanhopige status quo. Iedereen wacht op en kijkt naar elkaar... 
Dat is de reden dat VWS met het Integraal Zorg Akkoord de sectoren op sleep neemt. De vraag is, lost het wat op? En wat lost het op? De belangen zijn enorm.

Wat is er tussen 2002 en 2020 gebeurd met de gezondheid van de Nederlanders? 
Uit onderzoekscijfers blijkt dat uit de tienduizenden nieuwe patiënten, die zich dagelijks bij de huisartsen melden, er elke dag gemiddeld 1.000 - 1.500 geregistreerd worden als chronische patient.

In 2020 zijn op basis van de huisartsregistratie 10, 3 miljoen Nederlanders geteld met één of meer chronische aandoeningen. Het aantal groeit. De nachtmerrie is dat in 2030 iedere Nederlander een chronische ziekte heeft.
Een chronische aandoening is veelal onomkeerbaar, meestal levenslang. Data leidt ertoe dat chronische patiënten elke dag één of meer medicijnen slikken of toedienen en elk jaar voor controle naar de huisarts of medisch specialist gaan.

in 2024 is een grote campagne gestart op het gebied van leefstijl- en gedragsverandering. Maar waarom nu pas en niet ergens rond 2008, toen er nog 5 miljoen mensen een chronische aandoening hadden?  

Een bijkomend negatief effect is dat deze aantallen op de lange termijn bij veel mensen ook leiden tot meerdere chronische aandoeningen, co- en multimorbiditeit genoemd, toeneemt en naar mate de leeftijd vordert ook de kwetsbaarheid van patiënten toeneem.

De burger ontbeert het aan volledige kennis om een mogelijk chronische aandoening te kunnen voorkomen. Die kennis moet verbeteren om de burger op zijn minst in staat te stellen de eerste chronische effecten te herkennen, te voorkomen en eerder keuzes maakt. Kom ik er zelf uit of ga ik naar de huisarts.
Vaak heeft de oorzaak van een potentiele chronische aandoening te maken met de ongezonde effecten van de welvaart, ongelijkheid (sociaal, mentaal, armoede, stress, etc.) in de samenleving, vergrijzing en een toenemend aantal jonge mensen met met mentale klachten en een slechtere overlevingskans (onderzoek in 2008 en 2021).

De problemen
in de kern zijn er vier oorzaken die er voor zorgen dat het zo fout gaat:
1. De verdeeldheid bij de overheid/ departementen en de verdeeldheid in de sectoren. Bij welke oplossing dan ook zijn iedere keer weer minimaal 3 ministeries betrokkenen. Ministeries met elk hun eigen macht, belangen en budgetten. Inmiddels is de vraag naar zorg allang verweven met medische, mentale, sociale en welzijnsvraagstukken. Het is belangrijk de schotten bij de overheid en in de sectoren weg te nemen.

2. Over de gehele linie is het aanbod niet afgestemd op de vraag. Dit heeft de afgelopen 2 decennia geleid tot een teveel aan super-super specialisten en een groot tekort aan generalisten. Dat leidt er nu toe dat binnen de sectoren in de zorg. allerlei noodverbanden moeten worden gelegd; 

3. In de grote instituten, zoals ziekenhuizen, revalidatie instellingen, verpleeghuizen, etc. ontbreekt het aan lokale en regionale eenheid tussen de eerste en tweedelijns professionals en besturen. Daarnaast frustreren verouderde bekostigingssystemen, (verticale) organisatievormen, inconsistente managementmethodieken en doorzettingsvermogen het veranderingsproces. 

De problemen in de sectoren zorg- en hulpverlening
Alle vormen van zorg en hulpverlening zitten in een crisis en staan voor grote opgaven. Men wijst naar elkaar.
De combinatie van een toenemende zorgvraag, een uitstroom van professionals, nieuwe ziektes, 11 miljoen mensen met een chronische ziekte, achterstand in het wegwerken van de reguliere zorg, de na- en side-effecten van Corona, ziektes die niet-medisch maar sociaal gerelateerd zijn (ongelijkheid, eenzaamheid) en een top-down overheid die van verandering gebaseerd op kostenbeheersing een issue maakt.
Dit alles tegen de achtergrond van een toenemende onrust in de wereld, de klimaattransitie, de toenemende onzekerheid van de burger en een gebrek aan geld.

De problemen verschillen naar gelang het de curatieve zorg of de geestelijke gezondheidszorg betreft. Zo zijn de problemen in de ouderenzorg veroorzaakt door capaciteitstekorten, met als gevolg lange wachtlijsten. De problemen in de curatieve zorg is haar laagdrempeligheid en het feit dat het aanbod niet is afgestemd op de zorgvraag. Zo kwam het dat een teveel aan medisch (super)specialistisch zorgaanbod leidde tot een te weinig aan generalistisch medisch-specialistische zorgaanbod. 

De zorg loopt vooral organisatorisch spaak.
Zorg- en hulpverleningsorganisaties zijn één van de grootste werkgevers in ons land. 2 miljoen professionals werken en verdienen in de zorg hun brood. 

Tot de eeuwwisseling ging het in de zorg- en hulpverlening nog redelijk tot goed. Maar de tijden zijn veranderd en 'the sky' is niet meer the limit.' De zorg moet aan de bak en moet anticiperen op al deze ontwikkelingen. Maar het lukt domweg niet.
Vaak wordt het gebrek aan geld als oorzaak aangegeven. Maar we moeten verder kijken dan geld. Een van de oorzaken zijn de volstrekt obsoleet geraakte, van het bedrijfsleven overgenomen, breed in de zorg toegepaste organisatie, management, taakopvattingstheorieën en uit de VS overgewaaide hypes.
Daarmee is de zorg overgeleverd aan de inde jaren 50 en 60 ontstane principes van Mintzberg, Taylor en Porter en aan de bedenkers van de hypes. Theorieën die er voor zorgen dat organisaties klem zitten in een strak pak en niet anders kunnen dan top-down en strak verticaal afgebakend ingericht en bestuurd kunnen worden.
 
Het gevolg: verstikkende en kosten verslindende silo-vorming, enorme overhead, miscommunicatie tussen de bedrijfsonderdelen, onnodige leegstand, vertraging in de onderlinge afstemming en een grotere kans op fouten, juist in een sector waar snel waakzaam en professioneel en op tijd handelen gaan over leven of dood.
Dit alles is tegen de natuur in van goede patiëntenzorg willen leveren, autonome werkende professionals, die snel over elkaars domein heen overstijgende zorg willen leveren en de absolute meerwaarde van onderlinge afstemming op medisch, mentaal en sociaal vlak mogelijk maken. 

Nog nooit waren zoveel mensen ziek.
Opgeteld zijn circa 13 miljoen waarvan 10 miljoen mensen mensen chronisch afhankelijk van hun arts, medicamenten en zorg. Miljoenen kunnen daardoor, gelukkig maar, langer leven.
Korter leeft dat deel van de bevolking dat te maken heeft met de gevolgen van de ongelijkheid in de samenleving. Het betreft een kwart van de bevolking die druk legt op de samenleving, op de veerkracht en vitaliteit van ons land en op de zorgvraag.
Deze groep burgers leveren jarenlang gezonde levensjaren (CBS, CPB) in, terwijl een flink deel van hen alsmaar kwetsbaarder worden of gemiddeld zeven jaar eerder sterft. 

Velen van hen halen de gemiddelde leeftijd van 81,6 jaar bij lange na niet. Chronische armoede, stress en eenzaamheid, slechte huisvesting hebben vat gekregen op hun leven en gezondheid en verscheurt ons land onnodig in 'gezond en zorg behoevend,' 'rijk en arm' en 'eenzaam en niet eenzaam' .  

Miljarden 'leef' dagen staan al jaren op het spel

Veelal wordt ongezondheid uitgedrukt in 'jaren.' Het is interessant dit ook in 'leef' dagen uit te drukken. Ieder mens beschikt over 365 'leef' dagen.'
Als 1 miljoen mensen lijden aan ernstige ongelijkheid en ziek zijn dan hebben we het over 365 miljoen 'leef'dagen die op het spel staan. Als dat ook nog eens 10 jaar het geval is dan hebben we het al gauw over 3,65 miljard 'leef'dagen.
Deze berekening laat zien wat 1 miljoen mensen kan overkomen die onder ernstige en chronische armoede lijden. Het laat ook zien dat ongelijkheid een enorm gat slaat in het gezinsleven, inkomsten, arbeidspotentieel, vitaliteit van mensen en de veerkracht van Nederland.

Steeds meer artikelen en wetenschappelijk onderzoek bevestigen de alarmerende 'ziekte' staat van ons land. De paradox is echter dat wat de overheid en de sectoren ook proberen, de situatie niet lijkt te verbeteren.
 
Daar komt de groeiende eenzaamheid bij. Extra wrang is dat de groeiende eenzaamheid onder jongeren tot nu toe slecht wordt begrepen. Maar adviezen en rapportages van het Trimbos Instituut en herhaalde artikelen van gerenommeerde psychiaters, zoals Jim van Os, Paul Verhaeghe, Dirk de Wachter en Damiaan Denys, wijzen op de slechte mentale staat van de Nederlandse samenleving en de grote problemen in de geestelijke gezondheidszorg.

Echter, wat onderschat wordt is de explosiviteit van de mix van dit alles.

Zo werkt de stapeling van het hoge en groeiend aantal chronisch zieken, de ongelijkheid in de samenleving, de eenzaamheid onder de jongeren als een explosief mengsel, terwijl een verdere achteruitgang van de zorg- en hulpverlening en het welzijnswerk nog gaande is. Dit beleeft weinig goeds voor de toekomst